بررسی کارایی کفشدوزک شکارگر cryptolaemus montrouzieri mulsant روی شپشک آردآلود مو planococcus ficus (signoret) در شرایط آزمایشگاه

کفشدوزک کریپتولموس cryptolaemus montrouzieri mulsant, (1853) موفق ترین و فعال ترین شکارگر روی شپشک های آردآلود می باشد. شپشک آردآلود مو، planococcus ficus (signoret)، یکی از آفات مو vitis vinifera است که بعضی از باغات انگور در کرمانشاه نیز به آن آلوده هستند. پژوهش حاضر به منظور بررسی کارایی کفشدوزک شکارگر c. montrouzieri در مهار زیستی این آفت، همچنین تعیین ویژگی های جمعیتی و واکنش تابعی در شرایط آزمایشگاه، دماc °1±26 رطوبت نسبی 5±70 ، ld 12/12، انجام شد. اثر دما های مختلف بر رشد و درصد تفریخ تخم کفشدوزک بررسی شد. میانگین طول دوره تخم تا حشره بالغ کفشدوزک c. montrouzieri در دما های 20، 23، 26، c°1±30 درجه سانتی گراد به ترتیب 69/0±38/51، 51/0±95/39، 54/0±13/28، 29/0±47/23 روز به دست آمد. میانگین طول دوره انکوباسیون تخم کفشدوزک کریپتولموس در دما های مذکور به ترتیب 09/0±49/9، 66/7، 08/0±63/4، 10/0±75/3 روز به دست آمد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اثر دما های مختلف روی درصد تفریخ تخم کفشدوزک و طول دوره تفریخ تخم در سطح احتمال پنج درصد معنی دار است. بیش ترین میانگین درصد تفریخ تخم در دمای c ° 26 و کوتاه ترین زمان تفریخ تخم نیز در دمای 30 درجه سانتی گراد دیده شد که با بقیه تیمار ها اختلاف معنی دار داشت. آستانه حداقل دمایی و مجموع حرارت موثر روزانه برای مراحل تخم ، دوره لاروی، دوره شفیره-گی و دوره رشد تخم تا حشره کامل کفشدوزک به ترتیب برابر (54/14 و 26/50)، (41/14 و 7/149) و (38/14 و 39/97) و (51/12 درجه سانتی گراد و 8/371 روز-درجه) برآورد شد. در بررسی واکنش تابعی، نتایج حاصل از رگرسیون غیرخطی نشان داد که هم حشرات نر و ماده و هم لارو سن 4 کفشدوزک دارای واکنش تابعی نوع دوم هستند. در بررسی دموگرافی، امید به زندگی (ex) در دوران پیش از بلوغ سیر افزایشی داشت که در ابتدای ظهور حشرات کامل به بیشترین مقدار خود رسید و با افزایش سن حشرات کامل، شروع به کاهش کرد. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) 099/0 بود. نرخ تولید مثل خالص (r0)، نرخ ناخالص تولید مثل، نرخ متناهی افزایش جمعیت (?)، مقدار t و dt به ترتیب 27/4±37/118، 128/0±79/252، 1041/1، 2204/48 و 0015/7 روز بدست آمد. آزمایش کارایی کفشدوزک c. montrouzieri در شرایط آزمایشگاه (دمای 3±25 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 5±65 درصد و دوره روشنایی طبیعی) برای کنترل شپشک آردآلود مو پرورش یافته روی گلدان های حسن یوسف solenostemon scutellarioides (l.) codd (labiateae) صورت گرفت. مقایسه تیمارها از طریق آزمون دانکن در سطح احتمال پنج درصد نیز نشان داد که تیمار حشره بالغ ماده نسبت به سایر تیمارها دارای بیشترین کارایی می باشد.